فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

چکيده

خلاقيت به عنوان معياري براي زيبايي، مورد توجه قرآن، حديث، عرفان و برهان در خلقت و آفرينش هستي بوده، اين ادله معتقدند عالم ملک، سراسر تجلي جمال و جلال الاهي است، و در اين تجلي همة شاخصه­هاي خلاقيت برتر لحاظ شده است. از اين رو، خداوند هنرمندترين خالق آثار هنري با خلاقيت برتر است. در اين مقاله تلاش شده تا به اثبات اين مدعا اقدام شود.

واژگان کليدي: خلاقيت، زيبايي، شاخصه­های خلاقیت برتر، خارق العاده، اتقان.

پشگفتار

همواره فعاليت هنري، به فرايندي زيبا که توأم با خلاقيت و نوآوري باشد، اطلاق مي­شود. از اين رو، يکي از معيارهاي برتري يک اثر هنري بر ديگري، ميزان برخورداري هر اثر از عنصر خلاقيت دانسته شده است. خلاقيت در علوم و عرف­هاي گوناگون، معاني متفاوتي مي­يابد، اما در هنر هر گاه بحث از خلاقيت مي­شود، مقصود از آن «نوآوري» و «ابداع» و به عبارت ديگر، مقصود از آن همان «خلق» و «آفرينش» است که يک اثري هنري را از ديگر آثار متمايز مي­سازد. شکي در اين نيست که خلاقيت­هاي هنري تا اندازة بسياري وام­دار زيبايي­هاي در طبيعت است. در اين نوشتار به نوعي مقايسه بين خلاقيت در آثار ساختة بشر با خلاقيت در طبيعت خواهد شد. سرانجام اين مقايسه نيز، توجه به هنرنمايي خداوند در ابداع بي­نظير عالم و در نهايت، تحسين او به عنوان اسوة هنرمندان عالم است.

زیبايي

به رغم اينکه برخي فلاسفه اسلامي (علامه جعفري، 1386ش، ص174) به تأسي از اهل لغت(دهخدا ، 1341ش، ج10، ص525) و يا به صورت خودجوش، تلاش کرده­اند تا براي زيبايي معاني­اي را ارائه کنند، اما برخي ديگر از آنجا که زيبايي را مساوق با وجود مي­دانند،(شيخ‌الرئيس، 1404ق، ص368ـ369؛ ملاصدرا، 1360ش­ـ­1402ق، ص35؛ ملاصدرا، 1368ش، ج7، ص182) معتقد به تعريف ناپذيري زيبايي شده­اند. به اعتقاد گروه دوم، از آنجا که مفهوم «وجود» از بديهي­ترين مفاهيم است، نمي­توان براي آن تعريف حقيقي­اي بيان کرد؛( ملاصدرا، 1368ش، ج1، ص249، ج2، ص380؛ طباطبايي، ص10) از اين رو، زيبايي هم که با وجود مساوق است تعريف بردار نخواهدبود و از بديهيات شمرده مي­شود.

زشت و زشتي

از لحاظ لغوي «زشت» و «بد» متضاد زيبايي است. از اين رو سزاوار است تا اندکي در بارة اين قبيل واژگان و مفاهيم بحث شود. «زشت» همانند «بد»، مفهومي سلبي و البته از مفاهيم انتزاعي است. رابطة زيبايي با زشتي، رابطة «ملکه و عدم ملکه» است و بيانگر فقدان زيبايي و تغييب آن. زيبايي تجلي حقيقت است، حال آنکه زشتي، تجلي نيستي است؛( ملاصدرا، 1368ش، ج1، ص342) اما از آنجا که نيستي محض نداريم، پس نوعي نيستي نسبي است که توسط زشتي خود را متجلي مي­کند. نيستي نسبي هم چاره­اي ندارد جز اينکه انگل­وار، بر هستي تکيه کند تا با انکار يا اِفساد آن، خود را متجلي گرداند.از فريتهيوف شوئون (Frithjof Schuon؛ ۱۹۰۷ـ۱۹۹۸)؛ انديشمند، فيلسوف، نقاش و شاعر معاصر، نقل شده که او معتقد است:«زشتي در هر چيزي است که به صورت عرضي يا جوهري، صناعي يا طبيعي، نمايانگر فقدان حقيقت وجودي، فقدان خير ذاتي يا به عبارت ديگر فقدان واقعيت باشد. زشتي، تجلي يک عدم نسبي است؛ تجلي عدمي که تنها با انکار يا افساد عنصري از هستي و بدين سان عنصري از زيبايي، مي­تواند وجود خود را اظهار کند. در يک کلمه، زشت مانند همه تجليات عدمي، واقعيت يک عدم واقعيت و يا امکان يک عدم امکان است.»( بيناي مطلق، 1381ش، ص32)

فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :