توضیحی مختصر از متن فایل  :

مقدمه :

 نوبت كاري يكي از عوامل استرس زاي شغلي بشمار مي آيد كه بخش رو به تزايدي از جمعيت مشغول بكار را در سطح جهان تحت تأثير قرار داده است ، و همچنين  از عوامل زيان آور محيط كار در حيطه ارگونومي سازماني است و مي تواند از جنبه هاي گوناگون  اثراتي نامطلوب بر بهره وري سازمان و همچنين كيفيت زندگي كاري انسان، تاثير بر تندرستي جسماني و رواني، ايمني و زندگي خانوادگي و اجتماعي  فرد نوبتکار برجاي گذارد.

نوبت کاري، هر نوع کاري که به طور منظم و معين در بيرون از دريچه زماني کار روزانه (7 صبح تا 6 بعدازظهر) انجام پذيرد را نوبت کاري گويند و داراي انواع مختلفي است كه شامل : شيفت‌هاي ثابت كه فرد به طور معمول در يک شيفت کار مي کند (مثلا شبکار)، شيفت در گردش که فرد در شيفت هاي مختلف کار مي کند و ساعت کاري برنامه ريزي نشده است، و شيفت‌هاي گوش به زنگ نوع ويژه‌اي از نوبتکاري است ( که در موارد اورژانسي گروه ويژه‌اي از کارکنان براي انجام وظايف خود فراخوانده مي شوند )مي باشد. اما پراستفاده‌ترين نظام شيفتي ، نظامي است که توليد يا خدمت در شيفت هاي 8 ساعته تنظيم مي شود و به شيفت هاي: صبح، عصر و شب مشهور مي باشند. اصطلاح نوبتکاري وقتي استفاده مي شود که کاري در يک دوره کاري روز زمانبندي مي‌شود، يا وقتيكه بيشترساعتهاي کاري خارج از روز هاي معمول هفته، نظير: عصر، شب يا شيفت هاي آخر هفته اتفاق مي‌افتد.

مشكلات نوبتكاري  
بخش بزرگي از زندگي افراد در محل کار مي گذرد. مطالعات نشان داده است که فقط 10 درصد افراد از نوبتکاري لذت مي برند و بقيه به گونه‌اي با آن مي سازند و گاهي راهي جز آن ندارند. بر اساس شدت شکايتهاي رسيده از افراد نوبت كار ، نوبتکاران را به سه دسته : تحمل خوب (بدون شکايت يا مشکلات خفيف باليني)، تحمل پايين(همراه با شکايت باليني) و تحمل خيلي پايين( مشکلات باليني شديد) طبقه بندي مي کنند. عدم تحمل نوبتکاري با شکايتها و مشکلات متعددي همراه است: اختلالات خواب، خستگي، تغيير رفتاري، مشکلات گوارشي و مصرف مستمر قرصهاي خواب آور . افراد مسن تمايل کمتري به شيفت هاي چرخشي و آخر هفته دارند. برخي باور دارند بالا رفتن سن با کاهش تحمل نوبتکاري همراه است. سن بحراني 40 تا 50 سال است.

مطالعات گوناگون مشکلات نوبتکاري را مربوط به 3 عامل مي دانند: