چکیده

کشاورزي دقيق کمک مي‌کند که بتوان با کمترين ورودي، بيشترين خروجي از عملکرد محصولات را به دست آورد که اين هدف با بررسي متغيرهاي‌ محيطي و عملکردهاي هدفمند قابل دست يابي است. در کشاورزي دقيق با استفاده از رايانه‌ها، سيستم‌هاي ماهواره‌اي مکان‌ياب جهاني (GPS) و دستگاه‌هاي حسگر کنترل از راه دور، مي‌توان در مورد کيفيت رشد محصولات کشاورزي، تشخيص دقيق طبيعت منطقه و مشکلات آن، تصميم صحيح گرفت. همچنین مي‌توان به گونه‌اي عمل کرد که اين کار علاوه بر کاهش هزينه، به کاهش ضايعات کشاورزي کمک کرده، آلودگي محيط زيست را به حداقل برساند. کاهش ضایعات و افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی و غذایی باعث می­شود تا در زمان بروز حوادث امنیت غذایی را تا حد قابل قبولی حفظ شود. حسگرهاي کوچک و سيستم‌هاي کنترل و پايش که با کمک فناوري ‌نانو ساخته شده‌اند، مي‌توانند تأثير مهمي بر اين شيوه جديد کشاورزي داشته باشند. در کشورهاي در حال توسعه تلاش مي‌شود تا فراورده‌هايي مقاوم در برابر آفات و خشکسالي پرورش داده شود تا برداشت محصول به بالاترين ميزان خود برسد و صنايع غذايي در راستاي ارائه مواد خوراکي تازه‌تر و سالم‌تر حرکت مي‌کند. در اين مقاله به برخي از کاربردهاي فناوري نانو در علوم کشاورزي و کشاورزي دقيق اشاره شده است.

کلمات کلیدی: نانوفناوری، کشاورزی دقیق، ضایعات کشاورزی

مقدمه

ورود نسل اول فناوری ها به عرصه ی کشاورزی، در چند دهه­ی گذشته منجر به وقوع انقلاب سبز و گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی گرديد. در اين دوره افزايش چشمگيری در کيفيت و کميت محصولات کشاورزی صورت گرفت که البته در کنار آن استفاده ی بی رويه از منابع مشکلاتی را نيز در پی داشت، اکنون با گذشت سالها از وقوع انقلاب سبز و کاهش مجدد نسبت رشد توليدات کشاورزی به جمعيت جهان، لزوم به کارگيری فناوری های جديد در صنعت کشاورزی بیش از هر زمان ديگری آشکار است (ستاری نجف آبادی و همکاران، 1389).

کشاورزي دقيق

کشاورزی دقیق، چشم اندازی از کشاورزی آینده است که ماهواره ها، حسگرها sensors))، نقشه ها و داده ها ی حاصل از دور سنجی(Remote sensing) را به کمک کشاورز آورده و دقت عمل او را  بالا تر می برد، البته ایده اصلی کشاورزی دقیق در سال 1920 قوت گرفت ولی در حدود سال 1990 جنبه ی واقعی بیشتری پیدا کرد (cook et al, 2000).

کشاورزی دقیق به روشی از مدیریت محصول اطلاق می گردد که بوسیله ی آن، واحدهای مختلف از یک زمین زراعی با سطوح مختلفی از نهاده ها مدیریت می شود که این مدیریت بستگی به پتانسیل عملکرد محصول در منطقه ی مورد نظر دارد، فواید انجام این روش از کشاورزی عبارت است از:

1- هزینه ی تولید محصول در منطقه ی مورد نظر کاهش یابد.

2- خطر آلودگی زیست محیطی به واسطه ی استفاده ی بهینه از کودها و مواد شیمیایی به حداقل می رسد.

کشاورزی دقیق یک سیستم مدیریت کشاورزی تکامل یافته است که شامل تعداد زیادی تکنولوژی می باشد،این ابزارهای تکنولوژی، اغلب شامل سیستم موقعیت یاب جهانی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، سیستم سنجش و کنترل بازده، تکنولوژی پخش متغیر و سنجش از راه دور(دورسنجی) است.